Websites om Frans te leren

Mijn vorige bericht ging over de belabberde webpresentatie van de Académie française. Niet echt motiverend om te raadplegen. Maar gelukkig bestaan er ook voorbeelden van wél goed opgezette sites over de Franse taal. Zoals http://wikilf.culture.fr  ‘WikiLF’ staat voor ‘Wiki-langue française’ en de site is gemaakt in opdracht van la délégation générale à la langue française et aux langues de France (die valt onder Le ministère de la Culture et de la Communication). De site gaat in eerste instantie over de vele anglicismen die de Franse taal proberen te dringen. Er wordt medewerking van de lezers gevraagd om Franstalige alternatieven te vinden. Erg interessant en de lezersreacties zijn vaak dolkomisch. Wanneer je onderaan de homepagina op ‘France Terme’ klikt, gaat er een wereld open aan links op het gebied van de Franse taal, op alle mogelijke deelgebieden en voor elke denkbare specialisatie. Kijk bijvoorbeeld eens rechts onderaan in de blauwe kolom onder ‘les autres ressources sur la langue française’. Je vindt vast iets van je gading!

Voltaire, de grote Franse schrijver en filosoof uit de 18^e eeuw, was hét symbool van de Verlichting. Deze filosofische stroming stelde rede, kennis en wetenschap voorop en was de basis voor onze moderne maatschappij. Men gebruikt nu zijn naam voor een bijzonder initiatief: Le Projet Voltaire (http://www.projet-voltaire.fr). Misschien ken je voor de Engelse taal de begrippen TOEFL (Test of English as a Foreign Language) en TOEIC (Test of English for International Communication). Het zijn taaldiploma’s die je achter je computerscherm of via een taalinstituut kunt voorbereiden. Ongeacht je woonland kun je meerdere keren per jaar en  op verschillende plaatsen een examen afleggen om het TOEIC- of TOEFL-certificaat te halen.

Le Projet Voltaire, dat zichzelf complet, ludique en efficace noemt, werkt op een soortgelijke manier, behalve dat je het examen (voorlopig) alleen in Frankrijk kunt afleggen. Daarnaast is het niet bedoeld voor mensen die Frans als vreemde taal leren, maar in eerste instantie voor de Fransen zelf. Wil je er als Nederlander aan meedoen, moet je dus een gedegen voorkennis hebben. Je kunt het uitproberen, de eerste fases zijn gratis, maar daarna moet je betalen. Le Projet Voltaire is in Frankrijk een groot succes. Veel middelbare scholen hebben een collectief contract afgesloten, zodat alle leerlingen er aan mee kunnen (of moeten) doen.

http://www.francaisfacile.com is een grote verzameling oefeningen op alle gebieden van de Franse taal, gemaakt en verzameld door leraren en andere taalexperts. Het is een wereldwijd net voor een groot aantal talen en het niveau is prima. Je pikt er eenvoudig uit wat je nodig hebt, of volgt een cursus die oploopt in moeilijkheidsgraad. Helemaal gratis!

Ken je ook sites, die je helpen bij het leren van Frans? Laat ze aan je mede-bloglezers weten en reageer!

Academische vraag

In Le Figaro van 11 oktober j.l. stond een paginagroot artikel met als titel L’Académie française lance la bataille du Net, wat zoveel wil zeggen als: de Académie française gaat de strijd aan met het Web. Door middel van een speciale rubriek op haar website: Dire, ne pas dire. Een beetje laat misschien, voor een dergelijk gerenommeerd  instituut, maar goed: vaut mieux tard que jamais (beter laat dan nooit).

Wat is ook al weer de Académie française? Het betreft een van de fundamentele instituten van de Franse cultuur, opgericht in 1635 door Richelieu. ‘La principale fonction de l’Académie sera de travailler avec tout le soin et toute la diligence possibles à donner des règles certaines à notre langue et à la rendre pure, éloquente et capable de traiter les arts et les sciences’, zo luidt het doel van de Académie volgens haar statuten. Je zou de Académie de waakhond van de Franse taal kunnen noemen. Een van haar hoofdtaken is het maken van een woordenboek, le Dictionnaire de l’Académie française, dat inmiddels aan de negende editie toe is. Ook is de Académie sterk betrokken bij het ver houden van het Engels in de Franse taal, door middel van deelname in la Commission générale de terminologie et de néologie. Deze commissie stelt onder andere alternatieve Franse termen voor, ter vervanging van Engelse (hieraan heb ik in mijn boek Meer sjans met Frans een apart hoofdstuk gewijd). Onder de veertig leden van de Académie, die ‘les immortels’ worden genoemd, bevinden zich beroemde schrijvers, filosofen en staatslieden als Valéry Giscard d'Estaing, Jean-Christophe Rufin, Simone Veil, Eric Orsenna of de inmiddels overleden schrijfster Marguerite Yourcenar.

En nu dus l’Académie op het web om de Fransen online te instrueren over hoe het wel en niet hoort. Maar ook om discussies op gang te brengen tussen l’Académie Française et le peuple de France. Ik ben licht verontwaardigd over het feit dat de buitenlanders in Frankrijk en de francofielen en Franse taalexperts buiten Frankrijk blijkbaar geen deel uitmaken van deze interactie (zij behoren immers niet tot le peuple français), maar toch leek mij deze nieuwe actie van de Académie geweldig nieuws om met mijn bloglezers te delen!

Het is nog geen Sinterklaas, maar vol verwachting klopte mijn hart toen ik naar de site van de Académie ging. Hoe groot was mijn teleurstelling. Zegge en schrijve tien items worden behandeld. Dit was een maand geleden al zo en nu nog steeds, dus blijkbaar geen vergissing. Zelf oordelen? Surf dan naar: www.academie-française.fr , kies vervolgens de rubriek ‘Actualités’ en klik daarna op ‘Dire, ne pas dire’. Wanneer het lukt tenminste, want zelf ben ik al enkele keren op een boodschap gestuit, dat de site helaas niet te bekijken is vanwege onderhoud en dat je het in 2012 nog maar eens moet proberen ...

Een item dat wordt behandeld is bijvoorbeeld dat je moet zeggen je travaille à Paris en niet je travaille sur Paris. Of dat pas de souci (zie mijn blogbericht van 2 november 2010) een mode-uitdrukking is. Niet echt spectaculair allemaal. Daarnaast staat er een kort ‘blogbericht’ van een van de leden van de Académie, die zich erover opwindt, dat op zijn treinticket ‘coach’ staat in plaats van voiture en ‘seat’ in plaats van siège. Ik ken de frequentie van de blogberichten niet, ik weet dat er al eerdere zijn verschenen, maar die kun je niet meer teruglezen, jammer. Laat staan dat je je kunt abonneren. Bovendien is de lay-out van Dire, ne pas dire dermate magertjes van opzet, dat je je afvraagt of men niet per ongeluk een concept-versie op het net heeft gezet. Als communicatiemethode staat er alleen een emailadres, waarheen le peuple zijn commentaren kan sturen. Of deze ook openbaar gemaakt worden is niet duidelijk. Van een instituut als l’Académie française zou je meer mogen verwachten, niet alleen qua presentatie, maar ook qua inhoud. Ik begrijp ook niet de toegevoegde waarde van Dire, ne pas dire ten opzichte van het wél interessante Questions de langue onder hetzelfde hoofdstuk Actualités.

Misschien zou ‘la vieille dame du Quai Conti’, zoals de Académie ook wel wordt genoemd, beter in haar coupole kunnen blijven, in plaats van contact te zoeken met het volk. Nee, la bataille du Net, ce n’est pas encore gagné …

Er is gelukkig ook goed nieuws. Recentelijk zijn namelijk ook andere initiatieven ontplooid voor interactief Frans leren die zeer veel interessanter zijn. Daarover de volgende keer.

C'est du chinois?

Met onze opgroeiende tieners hebben wij tegenwoordig regelmatig un rendez-vous chez le podologue. Of beter gezegd la podologue, want onze zolendokter is een vrouw. Zij is nogal praatgraag en nieuwsgierig (er zijn er die beweren dat dit typisch vrouwelijke eigenschappen zijn). Tussen het meten en passen door ontwikkelde zich tijdens de eerste afspraak al snel een levendig gesprek, over waar wij vandaan kwamen, culturele verschillen en over hoe moeilijk het is een vreemde taal te leren. Daar wist onze mevrouw over mee te praten. Voor haar vak was zij veel en langdurig in China geweest. Zoveel en zo langdurig dat het de moeite waard was geweest Chinees te leren. Wow, Frans leren is daar niets bij! In het Chinees kwam het heel precies op de intonatie aan, wist zij ons te vertellen. Wanneer je bijvoorbeeld het woord voor 'boek' niet op de goede toon uitspreekt, denken de Chinezen dat je 'varken' zegt. Met alle gevolgen van dien natuurlijk. Verontwaardigd voegde zij daaraan toe: "het vervelende is dat de Chinezen absoluut niet de flexibiliteit op kunnen brengen om met je mee te denken en op het idee te komen dat je wel eens 'boek' had kunnen bedoelen in plaats van 'varken'..."

"Ah oui, zei ik, ça doit être vraiment embêtant, c'est comme si on ne voulait pas vous comprendre ..."  waarop zij mij verrast aankeek: ja, zo was het precies! "Dat hebben wij Nederlanders nou ook zo vaak met jullie", had ik er aan toe willen voegen. Maar het consult liep ten einde en hoe dan ook zou het veel te ingewikkeld worden om uit te leggen. Stiekem deed het me wel goed, deze frustrerende taalervaring van een Française in het buitenland.